Το Ερμητικό Κυμβάλειο

“Τα χείλη της Σοφίας είναι κλειστά προς όλους, εκτός από τα αυτιά της Κατανόησης…”
Κυμβάλειον

Το Ερμητικό Κυμβάλειο αποτελεί ένα σύγγραμμα που σε έντυπη μορφή εμφανίστηκε πολύ πρόσφατα (το 1908) από μία ομάδα ατόμων που αποκαλούνται “οι 3 μύστες”. Είναι πιθανό αυτό το έργο να αποτελεί μέρος των Ερμητικών Κειμένων που αποδίδονται στον μεγάλο μύστη της αρχαιότητας, τον (αμφιβόλου ιστορικότητας) Ερμή τον Τρισμέγιστο, ο οποίος ονομάστηκε έτσι λόγω του ότι κατείχε τα τρία μέρη της κοσμικής σοφίας, δηλαδή της Αστρολογίας (εργασία της Σελήνης), της Αλχημείας (εργασία του Ήλιου) και της Θεουργίας (εργασία των Άστρων).
Με εμφανείς τις επιρροές από τον γνωστικισμό και τον νεοπλατωνισμό της Ελληνιστικής εποχής, θεωρείται πως το Κυμβάλειο (ή ο Κυμβαλίων όπως ονομαζόταν από τους αρχαίους Έλληνες) είναι το μόνο από τα ερμητικά κείμενα που σώθηκε αυτούσιο μετά την πυρκαγιά στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας το 48 π.κ.χ. και φαίνεται πως αποδίδει με ολοκληρωμένο τρόπο το σύνολο της ερμητικής φιλοσοφίας, ενώ ακόμη και με τη σύγχρονη οπτική του κόσμου, αποτελεί μία ολοκληρωμένη ανάλυση των νόμων που τον διέπουν. Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί ότι η αξία του Κυμβάλειου είναι δεδομένη, καθώς οι αρχές που το αποτελούν στηρίζονται στην παρατήρηση και την κριτική σκέψη κι όχι στην πίστη.


“Οι Αρχές της Αλήθειας είναι 7. Εκείνος που τις γνωρίζει, μέσω της κατανόησης έχει στην κατοχή του το μαγικό κλειδί, στο άγγιγμα του οποίου, όλες οι Πύλες του Ναού ανοίγουν διάπλατα…”
Κυμβάλειον
Το Κυμβάλειο αποτελεί την ανάλυση των 7 βασικών συμπαντικών νόμων ή Αρχών που ήδη έχουν ενσωματωθεί στα υπόλοιπα ερμητικά κείμενα και αποτελούν τη βάση της ερμητικής φιλοσοφίας. Αυτοί οι Συμπαντικοί Νόμοι ή Αρχές είναι οι εξής:
1. Η Αρχή της Νοητικότητας
2. Η Αρχή της Αντιστοιχίας (Αναλογίας)
3. Η Αρχή της Δόνησης
4. Η Αρχή της Πολικότητας
5. Η Αρχή του Ρυθμού
6. Η Αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος (Αιτιοκρατία)
7. Η Αρχή της Γέννησης

Συνοπτικά, οι 7 Αρχές ορίζουν τα εξής:
1. Αρχή της Νοητικότητας: “Το Ένα είναι νόηση, το Σύμπαν είναι νοητικό”
Η αρχή αυτή ορίζει πως τα πάντα στο σύμπαν δημιουργήθηκαν ως αντανάκλαση της παγκόσμιας και άπειρης Θείας Νόησης, πως το σύμπαν δηλαδή είναι στη βάση του Νοητικό. Η αρχή αυτή, μέσω της ενσωμάτωσης της νοητικής φύσης του σύμπαντος, δίνει εξήγηση κι αιτία στα κάθε είδους πνευματικά και ψυχικά φαινόμενα που εκδηλώνονται στους ανθρώπους. Τέλος, αυτή η αρχή, αναλύει την πραγματική φύση και υπόσταση της ύλης, της ενέργειας και της δύναμης που στο σύνολό τους αποτελούν διαβαθμισμένες μορφοποιήσεις της Θείας Νόησης.

2. Αρχή της Αντιστοιχίας (Αναλογίας): “Αυτό που βρίσκεται κάτω, είναι όμοιο με το επάνω και αυτό που βρίσκεται επάνω είναι όμοιο με το κάτω προς επιτέλεσιν των θαυμαστών του Ενός και Μοναδικού πράγματος”
Αποτελεί μία από τις πιο γνωστές αλλά και πιο σημαντικές αρχές της Ερμητικής φιλοσοφίας και αναγράφεται στον Σμαράγδινο Πίνακα (κατά πολλούς το ευαγγέλιο της Αλχημείας). Στην ουσία, η αρχή αυτή αναφέρεται στη σχέση του Μακρόκοσμου (σύμπαν) με τον Μικρόκοσμο (άνθρωπος) και πως όσα συμβαίνουν στο σύμπαν, αναλογικά συμβαίνουν και στον άνθρωπο (μικρογραφία του σύμπαντος) ως κοσμικές αντανακλάσεις.

3. Αρχή της Δόνησης: “Τίποτα δεν είναι σταθερό, όλα κινούνται, όλα δονούνται”
Σύμφωνα με αυτή την αρχή, που ομοιάζει με το “τα πάντα ρει” του “σκοτεινού” Ηράκλειτου, κάθε κοσμική εκδήλωση βρίσκεται σε διαρκή κίνηση, άρα σε διαρκή αλλαγή και μεταβολή. Όλη αυτή η εκδηλωμένη κίνηση, στο σύνολό της αποδίδει την κοσμική Αρμονία που φτάνει να ταυτιστεί με την απόλυτη ισορροπία. Η ύλη, η ενέργεια και η νόηση, δεν είναι τίποτε άλλο από διαφορετικές κλιμακώσεις κοσμικών δονήσεων, ενώ τα 4 βασικά κοσμικά πεδία (φυσικό, αιθερικό, αστρικό και νοητικό) αποτελούν δονητικές διαβαθμίσεις με πιο έντονη δονητικά εκείνη του νοητικού.
4. Αρχή της Πολικότητας: “Τα πάντα είναι διπλά. Κάθετί έχει το αντίθετό του. Στα άκρα συναντώνται όλες οι αλήθειες…”
Αποτελεί άλλη μία βασική ερμητική αρχή, η οποία θα λέγαμε πως απαντάται σε μεγάλη έκταση στην καθημερινότητά μας. Συνηθίζουμε να λέμε πως “κάθε νόμισμα έχει 2 όψεις”, πως “χωρίς τον διάβολο δεν υπάρχει θεός” κλπ. και όλα αυτά αποτελούν δίπολα ως συνήθεις εκδηλώσεις του αρχετυπικού διπόλου “Καλό – Κακό”. Αποτελεί βασικό αντιληπτικό εργαλείο στην κατανόηση κι ερμηνεία του κόσμου μας, καθώς τα πάντα ορίζονται και κατανοούνται ολοκληρωμένα μόνον μέσω της σύνδεσης και σύγκρισης με το αντίθετό τους (concidentia oppositorum). Κατανοούμε λοιπόν πως κάθε εκδήλωση αποτελείται από δύο αντίθετες υποστάσεις.


5. Αρχή του Ρυθμού: “Όλα ρέουν, όλα δρουν με έναν ρυθμό έντονης εκδήλωσης και απόσυρσης…”
Η Αρχή αυτή αφορά στη ρυθμική εκδήλωση διαφόρων πραγμάτων, που σαν κοσμικό εκκρεμές ορίζονται από περιόδους εντάσεων και περιόδους ηρεμίας. Απαντάται στα φυτά, τα ζώα, τους ανθρώπους, τους πολιτισμούς με τις περιόδους άνθησης και παρακμής, στους γαλαξίες κλπ. Είναι ο νόμος της Ζωής, η εισπνοή και η εκπνοή του σύμπαντος και όλα στο σύμπαν ακολουθούν περιόδους εξάρσεων αλλά και ύφεσης.

6. Αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος (Αιτιοκρατία): Κάθε αποτέλεσμα, έχει και μια αιτία. Κάθε αιτία, έχει κι ένα αποτέλεσμα”
Ως ερμητική αρχή, θα λέγαμε πως δεν χρειάζεται μεγάλη εξήγηση, καθώς κι αυτή απαντάται σε μεγάλη έκταση στην καθημερινότητά μας ως το αποτέλεσμα που θα έχει μία πράξη ή εκδήλωση: κάθε δράση (αιτία) φέρνει και μία αντίδραση (αποτέλεσμα). Αποτελεί δε βασικό χαρακτηριστικό του νόμου του κάρμα που φυσικά τυγχάνει ευρείας αποδοχής, ενώ σε γενικευμένη μορφή απαντάται στην επιστημονική αρχή που ονομάζεται “φαινόμενο της πεταλούδας” (το πέταγμα μιας πεταλούδας στο Τόκιο, σταδιακά μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στη Νέα Υόρκη). Επειδή ακριβώς τίποτα δεν υφίσταται αν δεν υπάρχει λόγος, έτσι και η κάθε εκδήλωση στο σύμπαν υφίσταται γιατί προήλθε από μία προγενέστερη αιτία.
7. Αρχή του Γένους και της Γέννησης: “Η γέννηση υπάρχει παντού. Όλα έχουν τη δική τους αρσενική και θηλυκή αρχή. Η γέννηση εκδηλώνεται σ’ όλα τα επίπεδα ύπαρξης”
Αποτελεί μία βασικότατη ερμητική αρχή, καθώς αναφέρεται στην ενσωμάτωση της αρσενικής αρχής μέσα στη θηλυκή εκδήλωση και την ενσωμάτωση της θηλυκής αρχής μέσα στην αρσενική εκδήλωση. Μας δείχνει πως κάθετί στο σύμπαν γεννάται, εκδηλώνεται και ιδίως μικροκοσμικά (άνθρωπος) έχει μέσα του αρσενικά και θηλυκά στοιχεία με παραλλακτικότητα ως προς την ένταση της εκδήλωσής τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που στον εσωτερισμό γίνεται αναφορά στο σημαντικό αυτό “δίπολο” που ως ολοκλήρωση υλοποιείται με την ισόποση και αρμονική κατανομή των δύο αυτών αρχών. Μάλιστα, στην αλχημεία, ο Ερμαφρόδιτος λέγεται πως συμβολίζει αυτήν ακριβώς την ολοκλήρωση, όπως άλλωστε και οι άγγελοι, οι οποίοι θεωρείται πως δεν έχουν καν φύλο… Πρόκειται για τον Ιερό Γάμο, την αρμονική ένωση του Animus με την Anima…

Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι 7 ερμητικές αρχές, όπως έχουν ενσωματωθεί στο Κυμβάλειο. Στο σύνολό τους αποδίδουν με πληρότητα την ερμηνεία της δομής του σύμπαντος και των κοσμικών νόμων που αν και σε μια γενικότερη (μακροκοσμική) οπτική μπορεί να είναι δύσκολο να οριστούν, να ταυτοποιηθούν και να κατανοηθούν, πάραυτα, σε μικροκοσμικό επίπεδο (άνθρωπος), όλες αυτές οι αρχές μπορούν να αποτελέσουν σημαντικά βοηθήματα και εργαλεία προς την αυτοβελίωσή μας και την υλοποίηση αυτού που ονομάζουμε γνώθι σεαυτόν…

ΠΗΓΗ